Me vizita në shtëpinë muze të profesorit Ukshin Hoti në Krushë të Madhe, në shtëpinë muze të familjes Qerkezi në Gjakovë dhe në varrezat e martirëve në kodrën e Çabratit, kanë filluar aktivitetet për shënimin e 27 prillit ditës së të pagjeturve, ditë së cilës do t’i paraprijnë një sërë aktivitetesh e vizitash tjera anë e kënd Kosovë.
“Këshilli organizativ në bashkëpunim me shoqatat dhe institucionet ka paraparë një sërë aktivitetesh të cilat nisin sot në Krushë dhe në Gjakovë dhe vazhdojnë me një tryezë diskutimi me temën: ‘Çështja e personave të pagjetur dhe çka më tutje?’, që do të organizohet në Podujeve, pastaj do të kemi vizita në komunat e Klinës, Istogut dhe Deçanit, për të përmbyllur gjithçka me 27 prill me aktivitetin qendror që mbahet në Meje të Gjakovës, në vendin ku është bërë masakra më e madhe nga forcat serbe”, ka thënë Prenkë Gjetaj, kryetar i Komisionit Qeveritar për Personat e Pagjetur.
E në shoqëri të delegacionit nga e tërë Kosova që po marrin pjesë në këto aktivitete, në varrezat e martirëve në kodrën e Çabratit ka qenë i pranishëm edhe kryetari i Gjakovës Pal Lekaj, i cili në emër të komunës së Gjakovës, qytetarëve të saj dhe familjarëve të të pagjeturve ka apeluar tek institucionet qendrore e ato ndërkombëtare që përfundimisht ta zgjidhin problemin me të pagjeturit dhe kështu ta largojnë një herë e përgjithmonë brengen me të cilën po jetojnë familjarët e këtyre personave.
Familjarët nuk pranojnë zhvarrosjen e martirëve që dyshohet se janë varrosur gabimisht
14 martirë nga komuna e Gjakovës, nga 19 në tërë Kosovën, pritet të zhvarrosen dhe të ri – identifikohen me arsyetimin se gjatë identifikimit të parë janë lëshuar gabime dhe ka shumë mundësi që mbetje tjera të jenë varrosur me emra tjerë.
Këtë ide që në Gjakovë po përflitet tash e disa ditë, e ka konfirmuar të mërkurën edhe Prenkë Gjetaj, kryetar i Komisionit Qeveritar për Persona të Pagjetur.
“Në tërë Kosovën janë 19 trupa, prej të cilëve 14 vetëm në Gjakovë, e të cilët po dyshohet se janë identifikuar gabimisht. Trupat që janë gjetur në Serbi janë ekzaminuar atje dhe ashtu edhe u janë dorëzuar familjarëve që i kanë varrosur. Por, me rishikimin e mbetjeve mortore në murgun e Prishtinës, ka rezultuar që ka mbetje të eshtrave që përputhen me ADN-në e trupave që janë dorëzuar më herët. Kjo do të thotë se disa pjesë të eshtrave që janë dorëzuar, nuk janë pjesë e atij trupi, por e një trupi tjetër”, ka thënë Gjetaj, i cili e ka kërkuar mirëkuptimin e familjarëve për këtë proces. “Kërkojmë mirëkuptim nga familjarët, sepse dikush ka bërë gabim dhe gabimi po dihet. Gabimi ka ndodhur në kohën kur kjo çështje është menagjuar nga ndërkombëtarët dhe është bërë përzierja e eshtrave. Edhe një herë po e them dhe po besoj se me mirëkuptimin e familjarëve dhe me pranimin e vlerësimit se kush e ka bërë këtë gabim, ne do ta tejkalojmë këtë situatë”, ka shtuar Gjetaj.
Por këtë mirëkuptim, Gjetaj dhe institucioni që ai drejton duket se nuk do ta gjejnë, sëpaku në Gjakovë. Familjarë të personave të pagjetur dhe të martirëve të varrosur, kanë thënë se në asnjë mënyrë nuk do të pranojnë zhvarrimin dhe ri – ekzaminimin e të varrosurve.
Ferdeze Efendia nga Shoqata “Thirrjet e Nënave” dhe nëna e njërit prej martirëve që pretendohet të zhvarrosen ka insistuar me këmbëngulje që një gjë e tillë nuk duhet të ndodhe, ndërsa nuk beson që gjatë ekzaminimit të parë mund të jenë bërë gabime të tilla. “Djali im është gjetur në vitin 2001 ndërsa tek ne është sjellur dhe është varrosur në vitin 2006. Besoj se kanë pasur kohë të mjaftueshme për t’i bërë të gjitha ekzaminimet e nevojshme. Kur na kanë dorëzuar trupin na kanë sjellur edhe një raport profesional, në të cilin vërtetohet saktësisht se mostrat e nxjerrua nga eshtrat e djalit tonë janë përputhur me AND-në e marrë nga gjaku i familjarëve”, ka thënë ajo, teksa nuk ka hezituar të hedhë një varg akuzash ndaj institucione ndërkombëtare, për siç ka thënë ajo lojën politike që po e bëjnë me çështjen e të pagjeturve.
“Ne kurrë nuk do të lejojmë që të bëhet zhvarrimi i tyre, sepse e tërë kjo është një lojë politike e ndërkombëtarëve që po e bëjnë me familjet e të zhdukurve dhe me vet trupat e më të dashurve tanë, të cilët as pas kaq vjetësh nuk po i lënë të pushojnë të qetë”, ka përfunduar Efendia.
Ndryshe, muaj më parë nëpër Gjakovë flitej se persona të panjohur kanë tentuar ta bëjnë zhvarrimin e disa martirëve gjatë natës dhe në mënyrë të fshehtë, por janë penguar nga familjarët, të cilët po i mbajnë varrezat nën vëzhgim të përhershëm. Mirëpo, një version i tillë është mohuar të mërkurën nga familjarët, të cilët megjithatë kanë thënë se janë të gatshëm të bëjnë roje pranë varrezave, vetëm e vetëm që më të dashurit të tyre të mos nëpërkëmbën duke u zhvarrosur.(zëri)
