Telashet e pacienteve nga dhembjet që shkaktojnë gurët në fshikëzën e tëmthit(idhcë) janë bërë gjithnjë e më të përhapura, ndërsa këtë shqetësim, në komunën e Gjakovës e ka zvogëluar aplikimi i metodave të reja medicinale në operimin e saj. Doktor Sabahudin Bytyqi, në spitalin rajonal “Isa Grezda” në Gjakovë, që nga viti 2000 ka filluar aplikimin e metodës së operimit me laparoskop duke operuar rreth 2 mijë pacientë. Për të mësuar diçka më shumë për hallet e atyre që kanë me gurët në fshikëzën e tëmthit dhe operimet me laparoskop, bëmë një bisedë me dr. Sabahudin Bytyqin.
Sa janë të shpeshta sëmundjet e tëmthit-(gurëve në tëmth) në përgjithësi dhe në veçanti në regjionin e Gjakovës?
Sëmundjet e fshikëzës së tëmthit në kohëve të fundit vijnë e shpeshtohen vazhdimisht. Regjioni i Gjakovës nuk ka ndonjë veçanti në shpeshtësinë e sëmundjes. Është pothuaj e njëjtë në tërë Kosovën.
Cili është roli i fshikëzës së tëmthit?
Roli I fshikëzës së tëmthit është te bëjë tretjen e yndyrave duke filluar që nga zorra dymbëdhjetëgishtore e tutje.
Kush i shkakton këto telashe në tëmth?
Shkaktari kryesor I sëmundjeve te tëmthit është kalkuloza ose gurëzit ne fshikëzën e tëmthit. Poashtu kësaj edhe inflamacioni I fshikëzës së tëmthit është shkaktar I pezmatimeve te përsëritura të idhezes.
Gurët bëjnë pengesa mekanike te lumenin e fshikëzës duke mbyllur kanalin e daljes nga kolecista. Kjo shkakton dhimbje te forta te barkut nen harkun brinjor të djathtë, me të vjellura dhe temperaturë të ngritur.
Si shërohen?
Shërimi fillon me qetësimin e dhimbjeve akute me spasmolitik dhe antibiotik. Ndërsa dhimbjet kronike shërohen me intervenime kirurgjike. Raste akute te kolecistes qe duhet te operohen janë shumë të rralla
Si ti shmangen dhembjeve të mëdha që pëson pacienti nga gurët në tëmth?
Dhimbjeve të mëdha I shmangemi nëse fillohet menjëherë dieta pa yndyrë. Aplikohen infuzione dhe analgjetik.
Çka është Laparaskopia?
LAPARASKOPIA është metodë e intervenimit kirurgjik me ç’rast hiqet në tërësi kolecista me përmbajtjen e saj. Intervenimi kryhet përmes katër portave ose hyrjeve dhe kontrollohet përmes kamerës digjitale dhe monitorit. Është metodë moderne e operimit të kolescistes dhe është minimale invazive.
Kur ka filluar aplikimi kësaj metode në Gjakovë dhe çka flasin rezultatet e aplikimit të kësaj metode?
Kjo metode ka filluar te aplikohet qe nga viti 2001. Deri me sot janë bërë mbi 2000 intervenime Laparaskopike te kolecistes. Rezultatet janë jashtëzakonisht të mira. Poashtu edhe pacientët janë të kënaqur me këtë metodë të re.
Para aplikimit të kësaj metode operacionet janë bërë me prerje. Ku janë avantazhet e operimit me laparoskop?
Avantazhet e Laparaskopise janë në plagën minimale e cila shërohet shpejt dhe mundëson aktivizimin e pacientit qe ne diten e operimit. Infeksionet e plagëve operative nuk kane ndodhur ne praktiken tone. Plaga e madhe është predisponim për Herni te murit abdomnal.
A ka ndikim madhësia e gurit në fshikëz për operacion me laparaskop?
Madhësia e gurit nuk luan rol te madh gjate laparaskopisë pasi ne laparaskopi mund te qasemi nga te gjitha anët.
Kush e merr rolin e fshikëzës së tëmthit kur ai hiqet?
Kolecista është një rezervuar i lëngut biliar qe akumulohet ne te dhe ndihmon tretjen. Kur ajo hiqet mëlçia vazhdon të prodhoj bilë normalisht dhe ajo vazhdon rrjedhjen në zorrën dymbëdhjetëgishtore. Kjo mjafton në tretjen e ushqimit.
Pse nuk hiqen vetëm gurët por e gjithë fshikëza?
Metoda e heqjes se gurit nga kolecista pa e hequr atë nuk përdoret pasi kolecista e lënduar nuk guxon të lihet si e tillë e pahequr. Është një doktrinë e cila praktikohet në mbarë boten.
Çka ka treguar përvoja juaj në operimet me laparaskopi dhe sa kanë qenë të suksesshme?
Përvoja ime gjate këtyre viteve është mjaft e madhe. Suksesi është mjaft I madh duke I falënderuar Aparaturës se re dhe Instrumenteve qe vazhdimisht freskohen me te reja nga Spitali I Gjakovës. Janë mbi 2000 raste te punuara te kolecistës me laparaskopi.
Pas sa ditësh pas operacionit, pacienti mundë të shërohet?
Pas operimit pacienti mund te lirohet nga Spitali ditën e nesërme. Megjithëse qe ne mbrëmje te ditë së operimit aktivizohet dhe ngritët që të ec nëpër dhomë.
Çka u këshilloni pacientëve që ta kenë tëmthin e shëndosh?
Tëmthi shendosh kërkon dijet te shendosh. Dmth dietë pa yndyrëra, aktivitet të shtuar fizik dhe ushqimi më tepër vegjetarian.
Kur duhet drejtuar mjekut për operacion dhe sa kohë duhet pritur për operim, kur dihet se numër i madh i gjakovarëve vuajnë nga kjo telashe?
Meqë Aparatura Laparaskopike është mirëmbajtur mire vazhdimisht, atëherë pacientet nuk kane pritur gjatë për te kryer operacionet e kolecistës. Edhe tani nuk presin me shume tri katër ditë.(“Gjakovapress” shtator 2010)
